เคยสงสัยกันมั้ยว่าทำไมการที่นายทุนหรือนักลงทุนที่จะทำโครงการอสังหาริมทรัพย์ถึงเป็นกระบวนการที่มีความซับซ้อนและยุ่งยากเป็นอย่างมาก เพราะในกระบวนการนี้จะต้องใช้กฎหมายเกี่ยวกับ พรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรรที่เป็นกฎหมายสองตัวที่มีความสำคัญในการกำหนดกฎเกณฑ์และเงื่อนไขในการสร้างและบริหารจัดการโครงการอสังหาริมทรัพย์
แต่อย่างไรก็ตาม พรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรรจะมีความแตกต่างกันตามลักษณะของโครงการที่เกี่ยวข้อง ดังนั้นในบทความนี้เราจะช่วยให้เข้าใจถึงความแตกต่างระหว่างพรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรร และความสำคัญของทั้งสองกฎหมายในการทำโครงการอสังหาริมทรัพย์แต่ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ พรบ.ทั้งสองประเภทนี้กันก่อนเลย
1. พรบ.อาคารชุด
พรบ.อาคารชุด เป็นกฎหมายที่กำหนดเกี่ยวกับการสร้างและบริหารอาคารชุดหรือคอนโดมิเนียมในประเทศไทย โดยหลักการและเป้าหมายของพรบ.อาคารชุด มีดังนี้
-
การเสริมสร้างสิทธิ์ในที่ดิน
พรบ.อาคารชุดจัดสรรสิทธิ์ในที่ดินให้กับผู้ที่เป็นเจ้าของหน่วยที่ดินภายในอาคารชุด ซึ่งผู้ที่เป็นเจ้าของหน่วยที่ดินจะได้สิทธิ์ในการเช่าเนื้อที่ที่ตั้งอาคารชุด และสามารถใช้สิทธิ์ในการจดทะเบียนสิทธิ์ในที่ดินได้ตามกฎหมายที่กำหนด
-
การกำหนดสิทธิ์และหน้าที่ของคณะกรรมการจัดการอาคารชุด
พรบ.อาคารชุดกำหนดให้มีการสร้างคณะกรรมการจัดการบริหารอาคารชุด โดยเป็นองค์กรที่มีหน้าที่ในการบริหารอาคารชุดให้เกิดความเป็นระเบียบ โดยคณะกรรมการมีสิทธิ์และหน้าที่ตามกฎหมายในการบริหารอาคารชุด เช่น การจัดสรรงบประมาณ การดูแลรักษาอาคารและสิ่งอำนวยความสะดวกภายในอาคาร เป็นต้น
-
ข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการทำการตลาดอาคารชุด
พรบ.อาคารชุดกำหนดเกณฑ์และข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการทำการตลาดอาคารชุด เพื่อให้มีความปลอดภัยและมาตรฐานคุณภาพที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการบันทึกสัญญาซื้อขายหน่วยที่ดิน การจดทะเบียนอาคารชุด การกำหนดเงื่อนไขในการทำการตลาดอาคารชุด เป็นต้น
โดย พรบ.อาคารชุดมีเจตนารมณ์ที่เน้นการให้ความสำคัญกับสิทธิ์และความเป็นเจ้าของของผู้ที่เลือกที่จะอาศัยในอาคารชุด และให้ความสำคัญกับการจัดการและบริหารอาคารชุดให้มีความสอดคล้องกับประโยชน์ของผู้ที่อาศัยในอาคารชุดนั้น ๆ หรือที่เรียกว่านิติบุคคลคอนโด ทั้งนี้เพื่อให้เกิดการดำเนินชีวิตร่วมกันอย่างมีความสุขและสามารถใช้สิทธิ์ที่ได้รับตามกฎหมายได้อย่างเหมาะสมเป็นต้น
ความสำคัญของ พรบ.อาคารชุด ในการทำอสังหาริมทรัพย์
พรบ.อาคารชุดมีความสำคัญอย่างมากในการทำอสังหาริมทรัพย์เนื่องจากมีบทบัญญัติที่กำหนดข้อกำหนดและสิทธิในการเป็นเจ้าของและการจัดการและการบริหารอาคารชุด โดยความสำคัญของพรบ.อาคารชุดในการทำอสังหาริมทรัพย์มีดังนี้
- สิทธิ์ในการเป็นเจ้าของ: พรบ.อาคารชุดจัดให้ผู้ที่ซื้อหน่วยที่ดินหรือหน่วยอาคารชุดมีสิทธิ์ในการเป็นเจ้าของอย่างชัดเจน และได้รับสิทธิ์ในการใช้ส่วนกลางร่วมกันรวมถึงสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ ในอาคารชุด โดยการอยู่ภายใต้การดูแลของนิติบุคคลคอนโดและนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร
- การกำหนดเงื่อนไขในการขายและการสร้างอาคารชุด: พรบ.อาคารชุดกำหนดเกณฑ์และเงื่อนไขในการขายหน่วยที่ดินหรือหน่วยอาคารชุด รวมถึงกำหนดการสร้างอาคารชุดให้มีคุณภาพและมาตรฐานที่สอดคล้องกับกฎหมาย นั่นหมายความว่าผู้ซื้อจะได้รับความมั่นใจในคุณภาพและความปลอดภัยของอสังหาริมทรัพย์ที่ซื้อไปเป็นเจ้าของ
- การจัดการและบริหารอาคารชุด: พรบ.อาคารชุดได้มีการกำหนดหน้าที่และสิทธิ์ของสมาชิกในการจัดการและบริหารอาคารชุด ซึ่งสามารถจัดตั้งสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหรือคณะกรรมการในการดูแลและบริหารอาคารชุดได้ หรือที่เรียกกันอย่างง่ายว่านิติบุคคลคอนโดและนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร ซึ่งจะช่วยให้มีการบริหารจัดการอย่างเป็นระเบียบเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อมและความเป็นระเบียบในอาคารชุด โดยอาจจะมาจากการจ้างบริษัทนิติบุคคลที่รับบริหารอาคารชุดและหมู่บ้านจัดสรรได้เช่นกันเพื่อความสะดวกสบายของลูกบ้านในอนาคตเป็นต้น
- การรักษาสิทธิและการแก้ไขข้อพิพาท: พรบ.อาคารชุดช่วยในการรักษาสิทธิ์ของผู้ที่เป็นเจ้าของคอนโดหรือหมู่บ้านจัดสรรและจะช่วยเพิ่มความชัดเจนในการแก้ไขข้อพิพาทที่อาจเกิดขึ้นระหว่างเจ้าของหน่วยอาคารชุดและสมาชิกในอาคารชุด เช่น คอนโด เป็นต้น
โดยการมีพรบ.อาคารชุดที่มีข้อกำหนดและเกณฑ์ที่เข้มงวดสามารถช่วยสร้างความเชื่อมั่นและความน่าเชื่อถือให้กับผู้ที่สนใจทำอสังหาริมทรัพย์ได้มากยิ่งขึ้น และยังช่วยรักษาความสมดุลระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายให้มีความเป็นธรรมมากยิ่งขึ้นอีกด้วย
2. พรบ.หมู่บ้านจัดสรร
พรบ.หมู่บ้านจัดสรร เป็นกฎหมายที่ออกโดยรัฐบาลไทยเพื่อควบคุมและกำหนดกฎเกณฑ์ในการสร้างและบริหารหมู่บ้านจัดสรรในประเทศไทย โดยมีรายละเอียดดังนี้
-
การกำหนดและสร้างหมู่บ้าน
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดให้มีการกำหนดและสร้างหมู่บ้านหรือโครงการอสังหาริมทรัพย์หมู่บ้านจัดสรรที่มีลักษณะการใช้ส่วนกลางร่วมกัน โดยหมู่บ้านจัดสรรมักเป็นการพัฒนาพื้นที่ที่มีบ้านเป็นหลัก และมีส่วนกลางร่วมกัน เช่น ถนนภายในหมู่บ้าน สวนสาธารณะ สิ่งอำนวยความสะดวก ร้านค้า และสิ่งอื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่อาศัยในหมู่บ้าน ซึ่งอยู่ในการดูแลโดยนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร
-
การจัดตั้งสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหมู่บ้าน
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดให้มีการจัดตั้งสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหมู่บ้านเพื่อดูแลและบริหารจัดการหมู่บ้าน โดยสมาคมมีหน้าที่ทำตามกฎหมายในการจัดสรรงบประมาณ ดูแลรักษาส่วนกลางร่วม และประสานงานกับเจ้าหน้าที่ราชการและหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมการพัฒนาและเพิ่มคุณภาพของหมู่บ้านให้ดีมากยิ่งขึ้น โดยอาจจะมีการจ้างบริษัทนิติบุคคลเพื่อเป็นตัวช่วยในการบริหารจัดการหมู่บ้านจัดสรรให้มีประสิทธิภาพการเป็นอยู่สะดวกขึ้นมากยิ่งขึ้นเป็นต้น
-
แจ้งข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการทำการตลาดในหมู่บ้าน
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดเกณฑ์และข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการทำการตลาดในหมู่บ้าน เพื่อให้มีความปลอดภัยและมีมาตรฐานคุณภาพที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการบันทึกสัญญาซื้อขายทรัพย์สินที่อยู่ในระบบหมู่บ้าน การกำหนดเงื่อนไขและกฎระเบียบในการใช้ส่วนกลางร่วมกัน เป็นต้น
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการกำหนดสิทธิและหน้าที่ของสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหมู่บ้านหรือเจ้าของโครงการอสังหาริมทรัพย์หมู่บ้านจัดสรร และการบริหารจัดการส่วนกลางร่วม เพื่อให้ผู้ที่อาศัยในหมู่บ้านสามารถใช้สิทธิ์และประโยชน์จากส่วนกลางร่วมกันได้อย่างเหมาะสม
นอกจากนี้ พรบ.หมู่บ้านจัดสรรยังกำหนดเกณฑ์และข้อกำหนดในการจัดสรรงบประมาณ การบันทึกสัญญาซื้อขายทรัพย์สินที่อยู่ในระบบหมู่บ้าน การกำหนดเงื่อนไขและกฎระเบียบในการใช้ส่วนกลางร่วมกัน และการบริหารจัดการพื้นที่ส่วนรวมอื่น ๆ เพื่อให้ผู้คนในหมู่บ้านมีการดำเนินชีวิตที่มีความเป็นระเบียบเพื่อประโยชน์ของผู้อาศัยในหมู่บ้านอย่างสูงสุด
ความสำคัญของ พรบ.หมู่บ้านจัดสรร ในการทำโครงการอสังหาริมทรัพย์
พรบ.หมู่บ้านจัดสรร เป็นกฎหมายที่มีความสำคัญในการทำอสังหาริมทรัพย์ในหมู่บ้าน โดยมีบทบัญญัติที่กำหนดเกณฑ์และข้อกำหนดในการสร้างและบริหารจัดการหมู่บ้านให้เป็นไปตามมาตรฐานและเกณฑ์ที่เหมาะสม มีดังนี้
-
ความปลอดภัยและคุณภาพ
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดเกณฑ์ในการสร้างโครงการอสังหาริมทรัพย์ในหมู่บ้านให้มีความปลอดภัยและมีคุณภาพที่เหมาะสม เช่น เงื่อนไขในการก่อสร้างอาคาร การใช้วัสดุก่อสร้างที่มีคุณภาพ การจัดสิ่งอำนวยความสะดวกและส่วนกลางให้เหมาะสม เพื่อให้ผู้ที่เป็นเจ้าของโครงการอสังหาริมทรัพย์ที่เข้ามาซื้อหมู่บ้านจัดสรรในอนาคตได้รับความพึงพอใจและมีความเชื่อถือในคุณภาพของหมู่บ้านอย่างสูงสุด
-
สิทธิและหน้าที่ของสมาคมหมู่บ้านหรือนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดสิทธิและหน้าที่ของสมาคมหมู่บ้านหรือนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรที่จัดตั้งขึ้นเพื่อดูแลและบริหารจัดการหมู่บ้าน โดยสมาคมหรือนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรมีหน้าที่ในการให้บริการและดูแลส่วนกลาง รวมถึงการแจ้งสิทธิ์และสิทธิประโยชน์ในการใช้งานให้แก่ผู้ที่อาศัยในหมู่บ้านให้สามารถมีส่วนร่วมในการตัดสินใจเกี่ยวกับการบริหารจัดการที่เกี่ยวข้องกับหมู่บ้านจัดสรรได้อีกด้วย
-
การเก็บรักษาเงินกองทุนส่วนกลาง
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรกำหนดเกณฑ์และข้อกำหนดในการเก็บรักษาเงินกองทุนส่วนกลางในหมู่บ้าน โดยเงินกองทุนส่วนกลางจะถูกใช้ในการดำเนินงานที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการและการดูแลส่วนกลางของหมู่บ้าน ซึ่งจะช่วยในการรักษาและปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกและความพึงพอใจของผู้อยู่อาศัยในหมู่บ้านให้ดีมากยิ่งขึ้น
-
การรักษาสิทธิและความเป็นเจ้าของ
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรช่วยให้ผู้ที่เป็นเจ้าของหน่วยอสังหาริมทรัพย์ได้รับความคุ้มครองในสิทธิของตนเอง รวมถึงสิทธิในการเป็นเจ้าของทรัพย์สินที่อยู่ในระบบหมู่บ้าน ซึ่งช่วยให้ผู้ที่สนใจทำอสังหาริมทรัพย์ได้มีความมั่นใจในสิทธิของตนเองและมีความเชื่อถือในการทำธุรกรรมที่เกี่ยวข้องกับอสังหาริมทรัพย์ในหมู่บ้าน
พรบ.หมู่บ้านจัดสรรมีบทบัญญัติที่ช่วยให้ผู้ที่เป็นเจ้าของหรือผู้ที่สนใจทำอสังหาริมทรัพย์ในหมู่บ้านได้รับความคุ้มครองในสิทธิและประโยชน์ของตนเอง และช่วยสร้างความเป็นระเบียบและเชื่อถือได้ในการบริหารจัดการหมู่บ้านได้ดีเป็นอย่างมาก
ความแตกต่างระหว่าง พรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรร คืออะไร?
พรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรรเป็นกฎหมายที่ออกโดยรัฐบาลเพื่อควบคุมและกำหนดกฎเกณฑ์การสร้างและบริหารอาคารชุด บริหารนิติบุคคลของหมู่บ้านในประเทศไทย โดยมีหลักการและเป้าหมายที่แตกต่างกันอย่างสำคัญดังนี้
พรบ.อาคารชุด
พรบ.อาคารชุด จะมุ่งเน้นกฎหมายที่เกี่ยวกับการสร้างและบริหารอาคารชุดหรือคอนโดมิเนียม หรือบริหารนิติบุคคลโดยมีหลักการสำคัญของพรบ.อาคารชุดได้แก่การเสริมสร้างสิทธิในที่ดินของผู้ที่เป็นเจ้าของหน่วยที่ดินภายในอาคารชุด และกำหนดสิทธิและหน้าที่ของคณะกรรมการจัดการอาคารชุด หรือนิติบุคคลคอนโด นิติบุคคลอาคารชุด นอกจากนี้ยังมีเกณฑ์และข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการทำการตลาดอาคารชุดหรือคอนโด เช่น การบันทึกสัญญาซื้อขายหน่วยที่ดิน การจดทะเบียนอาคารชุด การกำหนดมาตรฐานคุณภาพอาคารชุด โดยบริษัทนิติบุคคล เป็นต้น
พรบ.หมู่บ้านจัดสรร
พรบ.หมู่บ้านจัดสรร เน้นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการสร้างและบริหารหมู่บ้าน อาจจะมีการบริหารโดยบริษัทนิติบุคคล หรือการบริหารนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรที่มีลักษณะการใช้ส่วนกลางร่วมกัน หลักการสำคัญของพรบ.หมู่บ้านจัดสรรคือการจัดตั้งสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหมู่บ้าน และกำหนดสิทธิและหน้าที่ของคณะกรรมการบริหารสมาคม หรือจะทำการจ้างบริษัทนิติบุคคลในการบริหารนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรได้เช่นกัน นอกจากนี้ยังมีกฎเกณฑ์และข้อกำหนดในการสร้างและดำเนินการการทำการตลาดของหมู่บ้าน เช่น การบันทึกสัญญาซื้อขายทรัพย์สินที่อยู่ในระบบหมู่บ้าน การกำหนดเงื่อนไขและกฎระเบียบในการใช้ส่วนกลางร่วม เป็นต้น
ดังนั้น พรบ.อาคารชุดและพรบ.หมู่บ้านจัดสรรมีความแตกต่างกันตามลักษณะและวัตถุประสงค์ของสถานที่ที่จะถูกสร้าง โดยพรบ.อาคารชุดจะมุ่งเน้นอาคารชุดหรือคอนโดมิเนียม ในขณะที่พรบ.หมู่บ้านจัดสรรมุ่งเน้นหมู่บ้านที่มีส่วนกลางร่วมกัน และจะมีสมาคมผู้ที่เป็นเจ้าของหมู่บ้านเพื่อดูแลและบริหารจัดการเป็นต้น